Torundakı ( Polşa ) Nikolay Kopernik Universitetinin astronomları Böyük Ursa bürcündə yeni ekzoplanet kəşf ediblər. Astronomy & Astrophysics jurnalında dərc olunan tədqiqatın nəticələri nisbi nəzəriyyənin iyerarxik planet sistemlərinə təsirinin sabitləşdirici təsirini nümayiş etdirir.
NOCOMMENT.az xəbər verir ki, yeni planet öz xüsusiyyətlərinə görə Günəş sistemindəki ən kütləvi cisimlərdən xeyli üstündür. Onun kütləsi Yupiterin kütləsindən 11 dəfə böyükdür və 14 ildə ulduz ətrafında bir dövrə tamamlayır. Planet öz ulduzundan altı astronomik vahid məsafədə yerləşir və temperaturu təxminən mənfi 100 dərəcə Selsidir.
Planeti aşkar etmək və öyrənmək üçün astronomlar planetlərin cazibə qüvvəsinin təsiri altında ulduzun hərəkətindəki dəyişiklikləri qeydə alan Doppler müşahidə metodundan istifadə ediblər. Müşahidələr bir neçə il ərzində müxtəlif teleskoplardan, o cümlədən Texasdakı doqquz metrlik Hobbi-Eberli Teleskopu və Kanar adalarında İtaliyanın Qalileo Teleskopu ilə aparılıb.
20 il ərzində elm adamları HD 118203 ulduzunu müşahidə etdilər və artıq 2006-cı ildə ilk planet kəşf edildi – ulduzun ətrafında cəmi altı gün ərzində dövr edən qaz nəhəngi. Lakin sonrakı araşdırmalar göstərdi ki, sistemdə 2023-cü ildə təsdiqlənən başqa bir planet də ola bilər. Yeni məlumatların köməyi ilə alimlər ikinci planetin kütləsini və orbitini dəqiq müəyyən edə biliblər.
Bu sistemdəki hər iki planet kütləvidir və uzunsov orbitlərdə fırlanır. Sistem iyerarxikdir, yəni bir planet öz ulduzu ilə yaxın bir cüt təşkil edir və ikinci planet birincisi ilə başqa bir cüt meydana gətirəcək qədər geniş orbitdə cütləşir. İki planetin qarşılıqlı cazibə təsirinə baxmayaraq, ümumi nisbi nəzəriyyənin təsirləri səbəbindən sistem sabit qalır.
