Faciənin üzərindən aylar keçməsinə baxmayaraq, Rusiya vurulan AZAL təyyarəsinə görə günahını inadla boynuna almaqdan imtina edir. Bu faciənin günahkarları hələ də cəzalandırılmayıb, onlar xidmətlərini davam etdirirlər, bəzilərinin hətta vəzifəsi artırılır.
NOCOMMENT.az Oxu.az- istinadən xəbər verir ki, AZAL-ın mülki təyyarəsini vurmağa gətirib çıxaran qərarlar silsiləsində əsas rolları aşağıdakılar oynayıblar:
– 51-ci Hava Hücumundan Müdafiə Diviziyasının komandiri, raketin buraxılmasına icazə verən general-mayor Aleksandr Tolopilo;
– Əmri qəbul edib döyüş maşınının ekipaj üzvlərinə ötürən podpolkovnik Nikolay Orlyanski;
– Bilavasitə buraxılışı həyata keçirən kapitan Dmitri Paladiçuk;
– 51-ci Hava Hücumundan Müdafiə Diviziyasının döyüş idarəetmə qrupunun böyük şturmanı kapitan Dmitri Pudovkin;
– Cənub Hərbi Dairəsinin qərargahının operativ növbətçisi polkovnik-leytenant Vladimir Yanovski;
– 4-cü Hərbi Hava Qüvvələri və Hava Hücumundan Müdafiə Qüvvələrinin Qvardiya Ordusunun komanda məntəqəsinin operativ növbətçisi polkovnik Gennadi Yeremenko.
Məlumata əsasən, onların hamısı faciədə fəal rol oynayıblar. Lakin heç biri məsuliyyətə cəlb edilməyib, üstəlik ayrı-ayrı zabitlər yeni təyinatlar alıblar.
Tolopilonun əmri və AZAL təyyarəsinin faciəsi
Bakıdan Qroznıya uçan sərnişin təyyarəsinə qarşı “Pantsir-S” zenit-raket kompleksindən istifadəyə icazə verən məhz general-mayor Aleksandr Tolopilo olub. Hücum nəticəsində təyyarə Aktauda təcili eniş etmək məcburiyyətində qalıb. Təyyarədə olan 67 nəfərdən 38-i həlak olub.
“Minval Politika”nın daha əvvəl yazdığına görə, “Pantsir”in ekipajı texniki və təşkilati cəhətdən pis vəziyyətdə olub və bu, onlara mülki təyyarəni vaxtında tanımağa imkan verməyib. Buna baxmayaraq, Tolopilo nəinki cəzadan yayınıb, həm də vəzifədə yüksəldilərək, Şərq Hərbi Dairəsinin 11-ci Hərbi Hava Qüvvələri və Hava Hücumundan Müdafiə Qüvvələrinin Qvardiya Ordusunun komandirinin müavini təyin edilib.
Qalmaqallar fonunda karyera yüksəlişi
Əldə edilən məlumata görə, 51-ci Hava Hücumundan Müdafiə Diviziyasına komandanlıq etdikdən sonra general-mayor Aleksandr Tolopilo 11-ci Hərbi Hava Qüvvələri və Hava Hücumundan Müdafiə Qüvvələri komandanının birinci müavini – qərargah rəisi təyin edilib. Bu təyinat suallar doğurur: diviziya komandirinin belə sürətli yüksəlişi, bir qayda olaraq, yalnız ciddi xidmətlər və ya xüsusi himayədarlıq halında mümkün olur.
Bununla belə, Tolopilonun dosyesi qüsursuz deyil. Onun xidmət stajına xidməti cinayətlər kimi təsnif edilə bilən, lakin cəzasız qalan epizodlar daxildir. Ən səs-küylü hallardan biri 2024-cü il iyunun 8-də baş verib. Həmin gün Tolopilo və onun tabeliyindəki başda olmaqla 51-ci Hava Hücumundan Müdafiə Qüvvələri Diviziyasının komandanlığının təqsiri ucbatından Ukraynanın pilotsuz uçuş aparatlarının hücumu zamanı Rusiya aviasiyasının ən bahalı və “prestijli” modellərindən biri olan “Su-57” qırıcısı zədələnib. Bundan əlavə, Həştərxan vilayətinin Axtubinsk rayonundakı 929 saylı Çkalov adına Dövlət Uçuş Sınaq Mərkəzinin yerləşdiyi aerodromun ərazisində mülki işçilər yaralanıblar.
Halbuki radiolokasiya stansiyasında iş rejimləri düzgün qurulmuşdu. Lakin 2024-cü il iyunun 7-də bəzi döyüş maşınlarında nasazlıq aşkar edilib. Bu barədə rəhbərliyə məruzə edilib.
“Minval Politika”nın sərəncamında olan istintaq sənədində PUA-nın qırıcı təyyarəni məhv etməsinin səbəbi belə izah edilir: “Pantsir-S” hədəfi qısa müddətə (1-2 san.) aşkar etdi ki, bu da onun dəqiq izlənməsinə və atəşə tutulmasına imkan vermədi. Axtubinsk aerodromuna zərbə endirilən zaman aerodromun müdafiəsini təmin edən “Pantsir-S” döyüş maşınları sıradan çıxmışdı.
Bununla belə, hərbi qulluqçuların döyüş maşınlarının nasazlığı və əsaslı təmirə ehtiyac olması barədə öz rəislərinə vaxtında xəbərdar etmələrinə baxmayaraq, rəhbərlik nasaz döyüş maşınlarını PUA zərbələrinin dəf edilməsi işində gələcək istifadə üçün öz mövqelərinə qaytarmaq əmri verib. Hərbi qulluqçulara deyilib ki, maşın həddindən artıq qızdığı üçün cəmi 30 dəqiqə, ümumilikdə isə 3 saatdan çox olmayaraq normal işləyə bilər. Lakin rəhbərlik nasaz döyüş maşınlarının istismarının hansı ağır nəticələrə səbəb ola biləcəyini yaxşı bildiyindən çatışmazlıqların aradan qaldırılması üçün tədbir görməyib. Nəticədə, bu cinayətkar səhlənkarlıq əvvəlcə qırıcıya, sonra isə AZAL sərnişin təyyarəsinin vurulmasına səbəb olub.
“Pantsir-S”in hava hədəflərinin aşkarlanması vasitələrinin döyüş hazırlığı və idarə edilməsi məsələlərində aşkar səhlənkarlıq faktlarına baxmayaraq, heç vaxt cinayət işi açılmayıb. Daxili təhqiqat dayandırılıb – guya, dronları konstruksiya xüsusiyyətlərinə və uçuş trayektoriyasına görə vurmaq mümkün olmayıb.
Əslində, Tolopilo və onun zabitləri məsuliyyətdən azad edilib və insident ört-basdır edilib. Nəticədə, general yeni vəzifə alıb və bu, yalnız Rusiya hərbi komandanlığının yuxarı eşelonlarında cəzasızlıq hissini gücləndirib.
