Metodoloq Marina Evstratova ingilis dilini öyrənmək üçün sitcomlara baxmağı məsləhət görüb.
NOCOMMENT.az Lent.az-a istinadən xəbər verir ki, dili məşq etmək üçün tanış seriallardan başlamalı, epizodları hissələrə ayırmalı və baxmadan əvvəl hazırlıq işləri görməlisiniz.
“Geniş yayılmış stereotip var ki, əgər ingilis dilini aşağı səviyyədə bilirsənsə, cizgi filmlərinə baxmalısan, ingilis dilini yüksək səviyyədə bilirsənsə, əksinə, baxması çox çətin olanı seçməlisən və bununla da öz səviyyəni artırmalısan. Bu tamamilə doğru deyil, çünki tez cansıxıcı ola biləcək bir şeylə və real həyatda faydası olmayacaq bir şeylə başlamaq maraqsız olar. Yetkinlər üçün cizgi filmlərinə baxmaq söz ehtiyatını artırmağı çıxsaq, başqa heç bir fayda gətirməyəcək”, – Evstratova izah edib.
İngilis dilini sıfırdan öyrənərkən seriallarla başlamamalısınız.
“Çox güman ki, heç nə başa düşməyəcəksiniz, əsəbiləşəcəksiniz və hətta həvəsdən düşüb öyrənməkdən əl çəkəcəksiniz. Tədqiqatın məhsuldar olması üçün artıq rus dilində baxdığınız və indi ingilis dilində yenidən baxmağa qərar verdiyiniz seriallardan istifadə etmək daha yaxşıdır. Məsələn, baza səviyyəsi aşağı olanlar üçün “Firends” və “The Office” serialları çox uyğundur. Bu sizə kömək edəcək, çünki serialın nədən bəhs etdiyi və orada nə baş verdiyi barədə artıq təxmini təsəvvürünüz var. Bundan əlavə, serialın filmlərə nisbətən üstünlüyü var: onlar eyni məkanda mövcuddur və söz ehtiyatı qismən təkrarlanır. Bu da materialı dərk etməyi asanlaşdırır”, – müəllim əlavə edib.
Evstratovanın sözlərinə görə, sitkomlarda adətən eyni yerdə, eyni personajlarla baş verən çoxlu səhnələr olur və nitqdə eyni ifadələrdən istifadə olunur. Bu, sadəcə olaraq öyrənmək üçün istifadə edilə bilər. Çünki vəziyyətlər oxşardır, izləmək maraqlıdır və lüğət gücləndirilir.
“Üstəlik, əksər sitkomlar janrın bəzi standart çərçivəsi timsalında qurulur və buna görə də, əgər siz hansısa seriala baxmısınızsa, təqribən başa düşəcəksiniz ki, epizod nə haqqında ola bilər, indi süjet bükülmələri nə olacaq, yəni, bu da informasiya qavrayışı baxımından kömək edəcək. Danışıq qulaqdan başa düşülməsə belə, hekayə xəttindən nə baş verdiyini təxminən başa düşə bilərsiniz və bu, vəziyyəti daha da təhlil etməyə kömək edəcək. Axı izləməkdə məqsəd kimin nə dediyini hərtərəfli anlamaq deyil, süjeti başa düşməkdir. Bunun üçün deyilənlərin hamısını hərfi başa düşmək lazım deyil”, – “Skyeng” metodisti izah edib.
Metodist vurğulayıb ki, əgər məqsəd sadəcə olaraq danışıq dilini təhlil etməyi və ayrı-ayrı cümlələri yazmağı öyrənməkdirsə, seriala bütövlükdə baxa bilərsiniz. Ancaq siz artıq məlum olan əsərləri seçməlisiniz. Tam bir araşdırma üçün seriyanı kiçik parçalara ayırmağa dəyər. Başlayanlar üçün “Tiktok formatı” təxminən bir dəqiqə davam edən fraqmentlər məsləhət görülür. Bundan sonra nə baş verdiyini və hansı lüğətdən istifadə edildiyini təhlil etmək lazımdır.
“Bəzi məzmunun istehlakı ilə bağlı dərslər, əslində, üç böyük hissədən ibarətdir: hazırlıq hissəsi, məzmun istehlakı olan hissə və istehlak olunan məzmunun təhlili. Hazırlıq hissəsinə lüğət, qrammatika və bu məzmunun nədən ibarət olacağı ilə bağlı bəzi kontekst üzərində iş daxildir. Məsələn, süjetin ümumi təsvirini və ya xarakter təsvirlərini ingilis dilində əvvəlcədən oxuya bilərsiniz. Təhlillə yekun hissədə hadisələrin və dialoqların xronologiyasını bərpa etmək üçün tapşırıqlar təklif olunur. Alınan məlumatla daha çox əlaqə qurmağa imkan verəcək tapşırıqlar. Özünüz oxuyarkən özünüzə problem yaratmağa cəhd edə bilərsiniz: altyazılı dialoqdan bir parça əlavə edin və onu davam etdirməyə çalışın”, – metodist Evstratova şərh etdi.
Ayrı-ayrı epizodlar üçün subtitrlərlə baxmağı seçmək daha yaxşıdır və əgər müəyyən səviyyədə ingilis dili biliyiniz varsa, onu ümumiyyətlə daxil etməyin. Əgər personajların nədən danışdığı tam aydın deyilsə, fraqmentə bir neçə dəfə yenidən baxmaq daha məqsədəuyğun olardı: əvvəlcə subtitrlərlə, sonra isə onsuz. Çünki izləməklə eyni vaxtda altyazı oxumaq baş verənləri anlamağa mane olan yüksək koqnitiv yükdür. Buna görə də bəzi çətin başa düşülən hallarda əlavə subtitrlərdən istifadə etməyə dəyər”, – o qeyd edib.
“Seriallara baxmaq ingilis dilini öyrənməklə eyni deyil. Bu yanaşma ingilis dilini mənimsəmək üçün lazım olan bəzi bacarıqları təkmilləşdirir: lüğətin genişləndirilməsi, xarici nitqin audiovizual qavrayışının yaxşılaşdırılması. O, qrammatikanı mənimsəmək və ya istədiyiniz dildə ünsiyyət qurmaq üçün əvəzedici rol oynaya bilməz, yalnız ümumi təhsili tamamlayır”, – Evstratova yekunlaşdırıb.
